Het poppenkastspel

Wellicht herinneren velen zich het poppenkastspel met Jan Klaassen en Katrijn, de twee handpoppen die regelmatig in de jaren ’70 langskwamen in de film van Ome Willem. Sommigen hadden zelfs een eigen Jan Klaassen handpop als speelgoed, zodat ze zelf poppenkast konden spelen. Ook op kleuterscholen werden destijds kleine theatervoorstellingen gegeven middels de poppenkast met de twee handpoppen.

Wie was Jan Klaassen?

De stamvader van de hoofdrolspeler van het poppenkastspel Jan Klaassen was naar alle waarschijnlijkheid de Italiaanse Pulcinella, een personage uit de Commédia dell’Arte. Andere figuren uit deze Italiaanse theatertraditie zijn Harlekijn en Pierrot. Pulcinella was de grote held van de Napolitaanse volkspoppenkast en geliefd bij zowel kinderen als volwassenen. Jan Klaassen lijkt erg veel op Pulcinella. Beiden hebben een gebochelde rug, een grote kromme neus, een prominente kin en een puntmuts die naar voren hangt.

Een interactief poppentheater

Het theaterspel van Jan Klaassen en Katrijn is een interactief poppenspel. Dat wil zeggen dat het hoofdpersonage het publiek betrekt bij het spel. Kinderen vinden dit geweldig, want ze leven op deze manier rechtstreeks mee met hun held en mogen roepen als er gevaar dreigt voor Jan Klaassen. Ook vraagt de handpop soms raad aan de kinderen, bijvoorbeeld welke beslissing te nemen bij het zien van een arme zwerfhond op straat. Zal hij het arme dier meenemen naar huis of niet?

Pedagogisch verantwoord

Omdat het poppenspel een bijzondere interactie met kinderen aangaat, is het pedagogisch gezien aanbevelenswaardig om hier aandacht aan te besteden op de basisschool. Kinderen reageren anders op handpoppen dan op leerkrachten. Met behulp van de handpoppen van het poppenkastspel worden kinderen gestimuleerd om zich in te leven in een personage, en om vindingrijke oplossingen voor diens problemen te bedenken.